|
Thứ tư, ngày 11/06/2025 10:31:38 GMT+7 | lượt xem: 28 Giới thiệu tác phẩm “Bác Hồ - Người có nhiều duyên nợ với báo chí” Nhà báo lão thành Phan Quang đã từng trải qua và chứng kiến nỗi đau, khổ nhục khôn cùng của kiếp đời nô lệ, với cảm xúc nhạy bén, năng lực nghề nghiệp sâu sắc, ông vừa là nhà báo nhưng cũng là một nhà văn, ông có kĩ năng thu thập tài liệu, ông đã có nhiều bài báo viết về những cảm nhận, những sự kiện mình đã được chứng kiến. Trong quãng đời hoạt động Cách mạng và hoạt động báo chí ở nhiều cương vị khác nhau, nhà báo Phan Quang nhiều lần đã được gặp Bác, cũng từ những cảm xúc chân thực đó, tác phẩm “Bác Hồ - Người có nhiều duyên nợ với báo chí” đã được ra đời.
Hòa chung với không khí kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), Thư viện Lâm Đồng xin trân trọng giới thiệu đến quý bạn đọc cuốn sách “Bác Hồ - Người có nhiều duyên nợ với báo chí” của tác giả Phan Quang do Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội phát hành năm 2019, sách được in trên khổ 16x24cm, với độ dày 252 trang.
Tác phẩm là tập hợp 35 bài viết được sắp xếp khéo léo của Nhà báo Phan Quang từ cuối những năm 1950 của thế kỷ trước cho đến hôm nay, tác giả ghi lại những cảm xúc chân thực và những câu chuyện có thật đã góp phần khắc họa chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà báo, nhà văn hóa lớn của dân tộc Việt Nam và thế giới, Người có công khai sáng nền báo chí Cách mạng Việt Nam. Đặc biệt trong cuốn sách này những lời Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn về sứ mệnh của báo chí, về cách làm báo, cách sử dụng từ ngữ, giữ gìn văn hóa Việt Nam đã trở thành kim chỉ nam cho hoạt động của các cơ quan báo chí và nhà báo hiện nay. Tác phẩm có những câu chuyện hết sức cảm động, những bài học sâu sắc về nghề nghiệp, tư tưởng, tư duy, đạo đức, phong cách báo chí Hồ Chí Minh. Sức lôi cuốn của cuốn sách nằm chính ở tính chân thực của những câu chuyện trong đó.
Mở đầu cuốn sách, Nhà báo, nhà văn Phan Quang viết: “Đời tôi có cái may và niềm vui là sau ngày hòa bình lập lại năm 1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về Hà Nội, tôi là một trong số không nhiều Phóng viên được phân công phục vụ các chuyến đi của Người thăm đồng bào, bộ đội, cán bộ miền Nam tập kết… tại nhiều nơi trên miền Bắc, đến các công trường quan sát bữa cơm ngày thường của công nhân, về các miền quê động viên nông dân phòng hạn chống lụt, ra hải đảo thăm hỏi những người giữ biển, vào gần những vùng giới tuyến nói chuyện với đồng bào chiến sĩ… để thông tin về những sự kiện ấy”.
Tư tưởng, phong cách của Bác được Nhà báo Phan Quang thể hiện rõ nét qua các bài báo : “Nghĩ về bản lĩnh báo chí Việt Nam”, “Tờ báo ra ngày hạ chí”, “Bác Hồ với Hội Nhà báo Việt Nam”… Nhiều năm, tháng gắn bó với Bác Hồ, bằng thực tế tai nghe, mắt thấy, nhà báo Phan Quang đã cung cấp cho chúng ta những thông tin bổ ích về Bác Hồ đối với báo chí. Bác Hồ đã từng căn dặn: “Nói đến báo chí, trước hết phải nói đến những người làm báo. Trong đó, đạo đức trước tiên của người làm báo là trung thành với Tổ quốc, với Đảng, vì lợi ích của nhân dân”. Đến nay lời dạy ấy của Bác vẫn còn nguyên giá trị. Luật Báo chí và Quy ước đạo đức nghề báo cũng chỉ rõ: “Báo chí phản ánh trung thực tình hình trong nước và thế giới, phù hợp với lợi ích của đất nước và nhân dân”. Để làm tròn sứ mệnh ấy, nhà báo phải không ngừng học tập, tu dưỡng rèn luyện phẩm chất đạo đức. Theo nhà báo Phan Quang, những tiêu chí đạo đức nghề báo: “Tâm sáng, bút sắc, lòng trong” mà Hội Nhà báo Việt Nam ban hành cũng xuất phát từ tấm gương đạo đức cách mạng, phong cách lối sống của nhà báo Hồ Chí Minh.
Sách đang được trưng bày tại sảnh Thư viện
Nhà báo Phan Quang cũng đã dành một số trang đáng kể để kể lại quá trình làm báo cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và ông đặc biệt chú trọng trình bày, phân tích “Tư duy và phong cách báo chí Hồ Chí Minh”, ông khẳng định: Tư duy và phong cách báo chí Hồ Chí Minh cụ thể hoá tư tưởng của Người về văn hoá và báo chí: “Văn hoá là một mặt cơ bản của xã hội”; “Văn hoá là một mặt trận”; ”Văn hoá mới kết hợp hài hoà đúng đắn truyền thống và hiện đại, dân tộc và quốc tế”. Báo chí là bộ phận cấu thành văn hoá đồng thời là một phương tiện có hiệu lực góp phần xây dựng, truyền bá, thực thi văn hoá, đưa văn hoá vào cuộc sống hàng ngày. Những người làm báo là đội quân đi đầu trong công tác chính trị tư tưởng, với chức năng ban đầu là người tuyên truyền, cổ động, tổ chức, hướng dẫn quần chúng đấu tranh giành lại chính quyền, vì tự do dân chủ. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”. Rất nhiều lần, Người trở lại và nhấn mạnh hơn ý tưởng ấy: “Cây bút là vũ khí sắc bén, bài báo là tờ hịch cách mạng động viên quần chúng đoàn kết, đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân cũ và mới…”; “Ngòi bút là vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính trừ tà…”.
Những lời dạy của Bác Hồ, cho đến nay đối với người làm báo hoặc đang học nghề làm báo, vẫn còn nguyên giá trị. Là người được đi theo Bác Hồ trong những chuyến công tác của Bác, lại nhiều năm nghiên cứu, sưu tầm tài liệu và viết về sự nghiệp cách mạng của Bác Hồ, không phải ngẫu nhiên mà Nhà báo Phan Quang lại khẳng định: Bác Hồ là người có nhiều duyên nợ với báo chí. Năm 1959, nói chuyện với đông đảo các nhà báo tại Đại hội lần thứ hai Hội nhà báo Việt Nam, Bác mở đầu: “Là một người có nhiều duyên nợ với báo chí, Bác nêu vài ý kiến để các cô, các chú tham khảo”. Trong tác phẩm này, Phan Quang dành hẳn 9 trang để tìm hiểu hai từ “Duyên nợ” của Bác Hồ. “Nợ” thì đã rõ ràng: Nợ nước thù nhà. Gánh nợ mà suốt cuộc đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh không một phút giây nào không nghĩ tới. Còn “Duyên” đó là cái “Duyên” của Bác Hồ đối với báo chí sâu rộng lắm, nghĩa tình lắm, thể hiện trong suốt cuộc đời của Bác dấn thân vì cách mạng… Từ bài viết đầu tiên đến bài phỏng vấn cuối cùng, thời gian dài nửa thế kỷ, mọi việc làm của Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đều hướng về một mục tiêu duy nhất: Cứu nước, giành lại độc lập tự do cho dân tộc.
Chữ “Duyên” và chữ “Nợ” với báo chí đã gắn chặt với chặng đường hoạt động cách mạng và do yêu cầu của cách mạng, Bác Hồ đã “Kết duyên” với báo chí và sử dụng báo chí như một công cụ đắc lực để phục vụ cách mạng. Tròn nửa thế kỷ cầm bút (từ năm 1919 ngày Bác chính thức bước vào nghề báo đến năm 1969), Bác là cộng tác viên của nhiều tờ báo tiếng Pháp, tiếng Nga, tiếng Trung, tác giả của nhiều tác phẩm báo chí nổi tiếng. Với việc cho ra đời Báo Thanh Niên vào ngày 21/6/1925, tờ báo cách mạng của những người yêu nước Việt Nam theo xu hướng cộng sản, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc không chỉ là người sáng lập, còn là người cầm bút xuất sắc, là người thầy vĩ đại của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Từ mốc son ấy, báo chí Việt Nam đã lớn lên cùng cách mạng, phục vụ cách mạng, phụng sự nhân dân, đồng hành cùng dân tộc. Những lời Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn về sứ mệnh của báo chí, về cách làm báo, cách sử dụng từ ngữ, giữ gìn văn hóa Việt Nam đã trở thành kim chỉ nam cho mọi hoạt động của các cơ quan báo chí và nhà báo Việt Nam.
Nền báo chí cách mạng mà Người khai sáng đã có những bước tiến vượt bậc, đặc biệt là từ sau thắng lợi của Cách mạng tháng Tám đến nay. Những gì Bác dạy về vai trò và chức năng của báo chí, về nghiệp vụ báo chí, về viết gì, viết như thế nào? Viết cho ai? Đến tận ngày nay vẫn còn nguyên giá trị kinh điển. Nhà báo Phan Quang không quá lời khi nói Bác Hồ “Là nhà báo lớn nhất của Việt Nam trong mọi thời đại, một cây bút ngang tầm những tên tuổi nổi bật nhất về văn hóa và báo chí trên thế giới”. Vì thế, có thể nói duyên nợ của Bác Hồ với báo chí cũng là duyên nợ của Người với đất nước và dân tộc, với sự nghiệp cách mạng của đất nước và độc lập, tự do, hạnh phúc của nhân dân. Tác giả khẳng định Chủ tịch Hồ Chí Minh là chiến sĩ giải phóng dân tộc lỗi lạc, người cộng sản quốc tế trong sáng, danh nhân văn hóa thế giới. Người là nhà báo bậc thầy, “Nhà báo lớn nhất của Việt Nam trong mọi thời đại, một cây bút ngang tầm những tên tuổi nổi bật về văn hóa và báo chí trên thế giới”.
Trong cuốn sách của mình, Nhà báo Phan Quang đã dành nhiều trang để thuật lại những điều Bác Hồ dạy người làm báo Việt Nam hôm nay. Sinh thời, dù bận việc, Bác Hồ đều đến dự các Đại hội của người làm báo Việt Nam và chia sẻ kinh nghiệm làm báo. Tại Đại hội III những người làm báo Việt Nam, Bác Hồ bộc bạch: “Kinh nghiệm của tôi là thế này: Mỗi khi viết một bài báo, thì tự đặt câu hỏi: “Viết cho ai xem? Viết để làm gì? Viết thế nào cho phổ thông, ngắn gọn, dễ đọc? Viết xong thì nhờ anh em xem và sửa giùm. Chớ tự cho bài mình viết ra thế này là “Tuyệt rồi”.
Với cách viết và cảm nhận của Nhà báo Phan Quang, Chủ tịch Hồ Chí Minh hiện lên thật giản dị trong phong cách sống, gần gũi với dân. Giản dị nhưng không hề đơn giản, bởi bên trong con người ấy là trí tuệ của một thiên tài, là hiện thân tiêu biểu cho một dân tộc có sức mạnh tiềm tàng, bền bỉ và tự lực. Phong cách sống giản dị, gần gũi đó đã làm kinh ngạc bao chính khách, nhà văn hóa, nhà báo quốc tế khi được gặp, tiếp xúc, làm việc với Hồ Chí Minh. Tác phẩm “Bác Hồ - Người có duyên nợ với báo chí” không chỉ khắc họa chân dung một nhà báo cách mạng vĩ đại - Nhà báo Hồ Chí Minh, mà còn là thông điệp và di sản về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo. Bác Hồ đã từng căn dặn: “Nói đến báo chí, trước hết phải nói đến những người làm báo”. Đạo đức trước tiên của người làm báo là trung thành với Tổ quốc, với Đảng, vì lợi ích của nhân dân. Đến nay, lời dạy ấy của Bác vẫn còn nguyên giá trị. Luật Báo chí và quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo cũng chỉ rõ: “Thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của nhân dân”. Để làm tròn sứ mệnh ấy, nhà báo phải không ngừng học tập, tu dưỡng rèn luyện phẩm chất đạo đức.
Cuốn sách “Bác Hồ - Người có nhiều duyên nợ với báo chí” khép lại không chỉ cung cấp thông tin về những tác phẩm báo chí của Bác Hồ mà còn giúp độc giả hiểu rõ hơn về vai trò, tầm quan trọng của báo chí trong cuộc cách mạng và sự nghiệp xây dựng đất nước của Việt Nam. Quả thực là một tài liệu quý báu vẫn còn nguyên giá trị thời sự không chỉ cho những người làm báo mà còn cả thế hệ mai sau về chân dung một nhà báo cách mạng vĩ đại thế kỷ XX.
Sách hiện có tại Thư viện. Trân trọng kính mời độc giả cùng quan tâm đón đọc!
Nguyễn Thị Hoa
Tin khác
|
|