|
Thứ hai, ngày 11/06/2018 10:19:38 GMT+7 | lượt xem: 3158 ĐÀ LẠT VỀ RƠI NỖI NHỚ Đọc tập thơ Đà Lạt tôi của Nguyễn Tấn On - Nxb Nghệ An, 2018
Đà Lạt tôi là tập thơ thứ chín của Nguyễn Tấn On. Thơ của anh đa dạng về đề tài, như: Viết về lứa tuổi học sinh, sinh viên, về tình yêu, về Đà Lạt nơi anh làm việc hiện nay và quê hương Quảng Ngãi của anh. Nhưng ấn tượng của tôi hơn cả là Nguyễn Tấn On viết về mẹ, đây là đề tài mà trong 8 tập thơ trước của anh đểu có với số bài không ít. Với tập thơ thứ chín, Đà Lạt tôi, thơ anh vẫn dành cho mẹ: Mẹ dành cho cái củ khoai/ Bẻ đôi con cắn loay hoay nghẹn này/ Ra vườn gom lá chiều nay/ À ơi sợi khói khói bay thơm làng (Khói à ơi bay)
Cái nghẹn ngào tình mẹ trong thơ Nguyễn Tấn On không chỉ là củ khoai, củ sần trong những thời kỳ khó khăn gian khổ, mà còn là sợi khói trong mái tranh nghèo của bếp lửa chiều hôm mong mỏi đứa con xa quê trở về, dù đó là mùa xuân hay là những ngày đông buốt giá. Cái tình mẹ ấy không chỉ lúc mẹ còn sống mà van thao thiết khi mẹ không còn nữa:
Tôi lóng cóng chạy giữa chiều gió vấp
Một bó hoa tặng mẹ dẫu muộn màng...
Em quỳ khóc như chưa dược khóc
Tôi mủi lòng rưng rức trước mộ bia
(Hoa phụ nữ)
Sự muộn màng của người con hay của nàng dâu trong thơ Nguyễn Tấn On làm cho bao người sực tỉnh. Khi mẹ còn sống chúng ta đã bao lần quên mẹ, đến khi mẹ không còn nữa thì lại bùng nhớ. Dù đó là lời hối lỗi muộn màng, nhưng ở nơi xa xăm nào đó có lẽ người mẹ phần nào được an ủi. Vì đã trải qua những tâm trạng như thế nên trong thơ của Nguyễn Tấn On có điều khác biệt với những nhà thơ khác khi viết về nhạc mẫu của mình, và đây là một trong rất ít những tác giả đã viết được như vậy: Ngoài kia trời đã vào đông/Còn vạt nắng đẹp hàng thông trước nhà/Dã quỳ bung nụ ra hoa/ Mẹ ới mặc am kẻo mà lạnh thân
(Mẹ ơi! Trời đã vào đông)
Lời thơ rất đơn sơ, mộc mạc nhưng tác giả đã nói lên được điều mà nhiều người muốn nói, nhưng rất khó nói, mà nhiều khi không khéo nói ra lại rơi vào sự giả tạo. Nếu lo cho mẹ ruột như thể cũng là bình thường, nhưng với mẹ vợ mà lo như thế thì trên đời này không phải ai cũng làm được. Nhưng để trả lời cho cái tình đó la sự hàm ơn sâu sấc, mà nhờ mẹ đã mang lại cho mình đóa hoa luôn tươi thắm, đong đắy trong ngôi nhà hạnh phúc:
Mẹ ơi đưa tay con cầm
Xin cảm ơn mẹ nỗi trầm luân qua
Mẹ sinh ra một đóa hoa
Con mang về cắm trong nhà ngát hương
(Mẹ ơi! Trời đã vào đông)
Đóa hoa ấy là đóa hoa của mẹ, cũng là hoa của đất trời ban tặng cho Nguyễn Tấn On mà trong Đà Lạt tôi luôn xuất hiện. Với Đà Lạt nếu không mimosa, không hoa dã quỳ, hay không có rừng thông thì đâu còn là Đà Lạt nữa. Dã quỳ là một loài hoa dại mà khi mỗi du khách đặt chân vào Đà lạt thì nhận biết ngay. Cứ mỗi mùa đông khi du khách nhìn thấy những cây thông khi xe qua khỏi đèo Bảo Lộc cùng với sự thay đổi không khí từ nóng sang lạnh, cùng với màu vàng rực của hoa dã quỳ ở hai bên đường, thì đó là báo hiệu chúng ta sắp đặt chân đến xứ sở mộng mơ này: Đà Lạt tôi về/ Rơi nỗi nhớ/ Hỡi mùa đông dã quỳ rực rơi/ Ghế ngói còn ấm bên khung cửa/ Phấn thông bay khắp núi dổi. (Mùa đông - dã quỳ)
Hỡi mùa đông và cứ mỗi mùa đông tôi thường về Đà Lạt với nhiều kỷ niệm. Và khi về đến miên đất thơ mộng này mà không gặp bạn thơ, không cùng ly rượu thì như thiếu điều gì đó. Mỗi lần gặp nhau, Nguyên Tấn On rất nhiệt tình, cùng ca hát, đọc thơ và uống rượu. Sau nhiều lân gặp gỡ bạn bè từ phương xa đến, Nguyễn Tấn On cung tâm sự:
Bạn háo hức lên chơi với núi
Ngỡ ngàng núi có tình nhân
Lui thui ôm đàn nghêu ngao hát
Cõng buồn xuống núi lặng thinh
(Bất chợt mưa phía núi)
Với mẹ hiếu nghĩa như thế, với bạn nặng tình như vậy, còn trong tình nhân của Đà Lạt tôi thì ẩn chứa nhiều nỗi niềm:
Đưa tay tôi ôm vết trầy
Từ con tim nhỏ dã gầy nắng mưa
Đưa tay tôi nắm ngày xưa
Cuộc tình năm ấy cũng vừa thôi nôi
(Thôi nôi tình)
Cuộc tình vừa thôi nôi là thế nào nhỉ? Kỷ niệm cuộc tình vừa tròn một năm hay một năm sau cuộc chia ly. Cuộc tình khi còn nằm trong nôi là cuộc tình gì mà tác giả thổn thức như vậy:
Gọi em khản giọng phố hoa
Đằm cơn mưa núi ướt Đà Lạt tôi
Tạt vào quán cũ xưa ngồi
Cà phê bỗng nghẹn phía dồi mù mưa.
(Cơn mưa phố núi và tôi)
Những lời lẽ nghẹn ngào bởi sự chia tay mối tình, hóa ra sự thôi nôi ấy là kết thúc một tình yếu rất đẹp và buồn, như: Đôi tình nhân dìu nhau đi trong mưa trên phố thị Dran, những ánh nhìn đắm đuối bên hồ Xuân Hương thơ mộng, hay cùng trên chiếc xe thổ mộ đi qua đèo Prenn xuôi về Đơn Dương. Đó cũng là những đêm tám trăng thơm lừng mùi hương phong lan với những hàng thông cất lên tiếng thì thầm câu hát... Phải chăng đó là mối tình rất đẹp của sơn nữ ở đỉnh Lang Biang đầy huyền thoại, để rồi trong tiếng nghèn nghẹn của ly cà phê với sự ra đi đây nuối tiếc: Biết rằng em đi lấy chồng/Trên cao nguyên lạnh gió lổng lộng bay/Bất ngờ tôi đến nơi này/Gặp hai chiếc bóng của ngày quê xưa (Nhớ nắng). Và:
Một nỗi buồn thế kỷ
Thôi mà em vê đi
Một cuộc tình hoang phí
Thôi mà em tiếc gì
(Đêm cháy buồn tiễn nhau)
Thôi mà em tiếc gì đó là cách nói thôi, chứ sự chia tay nào chằng đau đớn, chẳng day dứt. Với 63 bài thơ- trong Đà Lạt tôi có khoảng 40 bài viết về Đà Lạt. Với lối viết truyền thống, ngôn từ đơn giản dễ đi vào lòng người. Nguyễn Tấn On đã vẽ lên một Đà Lạt có nhiều màu sắc. Với dấu ấn của những thâm tình, trong đó tình mẹ dược Nguyễn Tấn On ưu ái nâng niu hơn cả. Và khiêm tốn khi nói về thơ mình: Nầy thơ tôi đứng mép rìa/ Phiêu bồng từ cõi mộ bia bước về.../ Tay ai vò chữ buốt tê/ Tay người gom nắng tràn trề xuân thơm làm cho người viết ngẫm ngợi đến tận cùng sự hổi sinh của thơ trong Đà Lạt tôi của Nguyễn Tấn On.
NGUYỄN ĐỨC PHƯỚC
Nguồn: Văn nghệ; số 21, thứ bảy, ngày 26-5-2018; tr.17
Tin khác
|