Từ các kết quả nghiên cứu về hình thái của loài Tomophagus sp., có thể kết luận rằng loài mới phát hiện ở Vườn quôc gia Cát Tiên thuộc chi Tomophagus Murr., theo quan điểm của Muuril (1905) với những đặc điểm về hình thái điển hình như lóp thịt nâm dày, xôp, có màu vàng nhạt và thương trở nên xôp, sáng màu khi khô. Các phân tích về vùng gen ITS cho thấy Tomophagus sp. hoàn toàn tách biệt so vói hai loài cồn lại đã phát hiện trong chi Tomophagus Murr., những kết quả nghiên cứu này cho thấy loài Tomophagus sp. có thể là một loài mới tiếp theo được phát hiện cho chi Tomophagus Murr., và là loài mới thứ hai thuộc chi nám hoàng chi quý giá được phát hiện ở Vươn quôc gia Cát Tiên. Đây là kết quả nghiên cứu của các tác giả Phạm Ngọc Dương, Nguyễn Thị Anh, Vườn quốc gia Cát Tiên; Vũ Đình Duy, Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam; Lê Xuân Thám, sở khoa học và công nghệ Lâm Đồng.

Hình thái tự nhiên của loài Tomophagus sp. là cò thể quả mọc đơn lẻ trên gốc cây gỗ lớn đã chết trong thời kỳ phân hủy mạnh, thường gặp vài thể quả to nhỏ đang phát triển trên cùng một cây chủ, có cuống nhưng không rõ. Khi non là dạng cục mọng dạng cầu, hơi vàng, vàng bóng ở phần

gốc, sau tỏa rộng dần thành dạng quạt, dạng gần tròn. Thể quả trưởng thành thường có dạng u móng hình quạt dày tới 11 - 15 cm, chiều dài tới hơn 15 - 20 cm, chiều rộng chỗ lớn nhất tới hơn 15 cm. Đặc điểm thể quả thường ổn định hình thái dạng quạt tròn cũng khác biệt với T. colossus (loài này dễ bị dị dạng thể quả do quá mềm nhũn). Mép nếm khi non mọng tròn. Lóp vò tán láng nhẵn, có thể bóng khi tươi non, vàng ươm tươi, vàng chanh, vàng cam, khá mỏng, dễ đập vỡ. Khi nấm già khô, lóp vỏ ít nhiều nứt giập, tuy nhiên lớp vỏ vẫn màu vàng, vàng chanh, gần như không đổi màu, đây là một đặc điểm rất khác so với loài Tomophagus cattiennensis chỉ khi thế quả còn rất non mới có màu vàng, vàng chanh, còn khi thế quả hoàn chỉnh và trưởng thành thì chuyển sang màu vàng nâu sậm.

Lóp thịt nấm (context) rất dày, xốp, khá tương đồng với lớp thịt nấm của loài Tomophagus cattienensis, khi tưoi nhũn mềm như chât bọt biển (spongy) 3 - 7 cm, khi khô rất nhẹ ngả màu vàng nhạt. Đặc điểm thịt nấm dày, xốp này vốn được coi là đặc trưng rất cơ bản cho việc xác lập chi Tomophagus, đồng thời cũng rất khác với các chủng ở các vùng khác.

N.Q

Nguồn: báo Khoa học phổ thông; Số 50/15 (1675) Thứ sáu ngày 25/12/2015; Tr 4